dr Mateusz Werner
Urodził się w 1970 roku; filozof kultury, eseista, krytyk filmowy, doktor nauk humanistycznych. Ukończył Wydział Polonistyki UW i Szkołę Nauk Społecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Junior Fellow wiedeńskiego Instytutu Nauk o Człowieku. Doktorat o nihilizmie i nowoczesności obronił w Instytucie Badań Literackich PAN. Wykładał gościnnie na filmoznawstwie w warszawskiej SWPS, w łódzkiej Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej oraz na polonistyce UW i w Instytucie Kultury UW. Współtworzył programy filmowe w telewizji publicznej: „Seans filmowy” (2 Program TVP) i „Pół serio” (1 Program TVP). Przez kilka lat kierował Galerią Sztuki Filmowej w warszawskiej Zachęcie. W latach 2001-2010 kurator programu filmowego w Instytucie Adama Mickiewicza. Redaktor kwartalnika „Kronos”. Obecnie adiunkt na Wydziale Nauk Humanistycznych UKSW.
Wybrane publikacje:
Książki:
- Pier Paolo Pasolini: Po ludobójstwie. Eseje o języku, polityce i kinie, Biblioteka Kwartalnika „Kronos”, Warszawa 2012 (wybór tekstów, redakcja naukowa, wstęp).
- Polish Cinema Now! Focus On Contemporary Polish Cinema, John Libbey Publishing/IAM, London–Warsaw 2010 (koncepcja wydawnicza i redakcja naukowa publikacji autorstwa zbiorowego w języku angielskim).
- Wobec nihilizmu. Gombrowicz, Witkacy, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2009.
- Mołodoje polskoje kino, Warszawa 2008 (koncepcja publikacji, w języku rosyjskim).
- Co nam dziś mówi Kieślowski?, Warszawa 2008 (praca zbiorowa, publikacja w języku hebrajskim pod redakcją Mateusza Wernera).
- Karolina Famulska, Abigail Liebman, Najważniejszy jest ciąg dalszy. O Zofii Braun z domu Lewinter. Ziemie obiecane. Biografia Wery Lechtman, Warszawa–Jerozolima–Toruń 2008 (współredakcja, publikacja w języku polskim i hebrajskim).
- Young Polish Cinema, Warszawa 2007 (koncepcja publikacji, w języku angielskim).
- Das junge polnische Kino, Warszawa 2005 (koncepcja publikacji, w języku niemieckim).
- Le jeune cinéma polonais. Varsovie 2004 (koncepcja publikacji, w języku francuskim).
Tłumaczenia:
- Theodor W. Adorno, Żargon autentyczności, „Kronos”, nr 3, 2012, przeł. z niem. Mateusz Werner.
- Martin Heidegger, Nietzsche, t. 1, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1998; t. 2, PWN, Warszawa 1999, przeł. z niem. Piotr Graczyk, Andrzej Gniazdowski, Wawrzyniec Rymkiewicz, Cezary Wodziński i Mateusz Werner.
Teksty w publikacjach zbiorowych:
- „Nieznany Pasolini”, w: Pier Paolo Pasolini, Po ludobójstwie. Eseje o języku, polityce i kinie, Biblioteka Kwartalnika „Kronos”, Warszawa 2012 (wstęp).
- Przeszłość wyświetlona, w: Kino: obiekt uczuć czy przedmiot badań? pod red. Marioli Dopartowej i Michała Oleszczyka, Wyd. dopArt, Kraków 2012.
- Kilka uwag o krytyce filmowej oraz Piekło? Niebo?, w: Kino ze znakiem jakości, pod red. Anny Osmólskiej-Mętrak, Wydawnictwo Anagram, Warszawa 2011.
- Whatever Happened to Polish Cinema after 1989?, w: Polish Cinema Now! Focus On Contemporary Polish Cinema, ed. by M. Werner, John Libbey Publishing/IAM, London–Warsaw 2010.
- Rebellion à la Polonaise, w: Polish New Wave. The History of a Phenomenon that Never Existed, ed. by Ł. Ronduda and B. Piwowarska, Warsaw–New York 2008.
- W zwierciadle wspomnień, w: Kieślowski. Życie po życiu. Pamięć, red. Stanisław Zawiśliński, Warszawa 2007.
- Filmowcy polscy, filmowcy rosyjscy. Czego się mogą wzajemnie nauczyć? w: Polacy – Rosjanie: wzajemne relacje, Russian–Polish edition, Gdańsk 2007.
- Śmierć na żywo. Medialne misterium, w: Co to jest filozofia kultury? red. Zofia Rosińska, Joanna Michalik, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2006.
- Nowoje polskoje kino, w: Mołodoje polskoje kino, Warszawa 2008.
- New Polish Cinema, w: Young Polish Cinema, Warsaw 2007.
- Das neue polnische Kino, w: Das junge polnische Kino, Warschau 2005.
- Nouvelle époque, nouveau cinéma, w: Le jeune cinéma polonais, Varsovie 2004.
- Andrzej Wajda und Carlos Saura. Künstler und ihr Verhältnis zu Diktatur und junger Demokratie, w: Diktaturbewältigung und nationale Selbstvergewisserung. Geschichtskulturen in Polen und Spanien im Vergleich, Hg. von Krzysztof Ruchniewicz, Stefan Troebst, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004.
- Kolorowa pustka. Piekło? Niebo?, w: Młoda krytyka filmowa. Antologia tekstów, red. Marek Hendrykowski, Andrzej Szpulak, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań 2003.
- Maski Gombrowicza, w: Maski współczesności. O literaturze i kulturze XX wieku, Instytut Badań Literackich, Warszawa 2001.
- Films d’étude de Łódź, w: Kino. La Pologne fait son cinéma, and in: Kino. Film op zijn Pools, Varsovie–Brussels 2001.
- Ueber die Raumzeit-Dimension der Melancholie, w: The Dialectic of the Universal and the Particular, ed. Jonathan Hanen, Institute for Human Sciences, Vienna 1999; and in: Schuld, Gewissen, Melancholie. Akten des deutsch-polnischen Symposiums, Warschau, Oktober 1997, ed. Paweł Dybel, Wydawnictwo IFiS PAN, Warsaw 2000.
- Poza utopią, w: Szukając von Triera, red. Anita Piotrowska, Rabid, Kraków 2000.
- Rovigo: portret na pożegnanie, w: Poznawanie Herberta, red. Andrzej Franaszek, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1998.
- Teatr, wolność, rewolucja, w: Odyseja wychowania, red. Maria Janion, Maria Żmigrodzka, Aureus, Kraków 1998.
- Rok 1990, w: Historia kina. Wybrane lata, Wydawnictwo „Kino”, Warszawa 1998.
Wybór tekstów w periodykach:
- Dialektyka oświecenia po polsku, „Przegląd Polityczny”, nr 108, 2011.
- Atheismusstreit, „Kronos”, nr 1, 2011.
- Witkacyj i sowremiennost, „Istorik i chudozhnik”, nr 3 (17), 2008 Moskwa.
- Racjonalista w krainie czarów, „Kronos”, nr 4, 2008.
- Dzieci Kronosa, „Kronos”, nr 3, 2008.
- Nowoje polskoje kino, „Istorik i chudozhnik”, nr 2 (16), 2008 Moskwa.
- Witkacy i nowoczesność, „Kronos”, 4, 2007.
- La nouvelle loi piétine, „Cahiers du cinéma”, Avril 2006.
- Podróż sentymentalna, czyli przygody człowieka rozdwojonego, „De Musica”, III, 2006.
- Filmowe sadomaso. Debata o polskim kinie, „Tygodnik Powszechny”, nr 47, 2006.
- Pologne. Nouveau cinéma, nouveau système, „Cahiers du cinéma”, Avril 2005.
- Albo-Albo, czyli nihilizm, „Teksty Drugie”, nr 6, 1998.
- Maestro e discepolo. Kieślowski su Bergman, „Close Up”, Agosto-Ottobre ’98, Rzym.
- O nihilizmie europejskim i źródłach ponowoczesności, „Przegląd Filozoficzny”, nr 4, 1997.
- Il vuoto colorato, „Ou, Riflessioni e provocazioni”, Vol. VII, 2/1997, Cosenza.
- Jak można dziś mówić o poezji Mirona Białoszewskiego, „Pamiętnik Literacki”, nr 4, 1995.
- Teatr, wolność, rewolucja (J.W. Goethe), „Przegląd Filozoficzny”, nr 4, 1995.
- Myślenie Wodzińskiego, „Nowe Książki”, nr 2, 1994.
- Rovigo: portret na pożegnanie (Zbigniew Herbert), „Teksty Drugie”, nr 3, 1993.
- Czesława Miłosza portret trumienny, „Arka”, nr 47, 1993.
- Różewicz – Herostrates, „Arka”, nr 37-38, 1992.
- Shoah po polsku, „Tygodnik Literacki”, nr 12, 1991.
- Jezuici, Marczewski i Rosjanie, „Gazeta Wyborcza”, nr 222, 1991.
- W ruinach snu, „Kronos” nr 4, 2010.
- Przeszłość wyświetlona, „Ethos” nr 89, styczeń-marzec 2010, Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II, KUL.
Wykłady
Wybrane wideo
-
O PROGRAMIE APF, dr Rafał Marszałek
-
Wiesław Zdort, O FILMIE "SŁOŃCE WSCHODZI RAZ NA DZIEŃ", Warszawa 2006
-
Początki kina na ziemiach polskich, prof. Małgorzata Hendrykowska
Wybrane artykuły
-
Spróbujmy określić styl...
Edward Kłosiński, Wojciech Marczewski, Krzysztof Zanussi, Hanna Książek-Konicka, Krzysztof Mętrak, Bolesław Michałek, Barbara Mruklik, Andrzej Ochalski
„Kino” 1980, nr 8
-
Re-wizyjna kinofilia
Małgorzata Radkiewicz
"Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu", nr 2/2017
-
„Dolina Issy”, „Lawa” i „Kronika wypadków miłosnych”. O autorskiej twórczości Tadeusza Konwickiego
Barbara Głębicka-Giza
„Kwartalnik Filmowy” 2003, nr 44